grensoverschrijdend gedrag in de psychiatrie

Storm barst los in psychiatrie

donderdag 11 oktober 2012, 03u00
Parket Leuven start onderzoek naar Vandereycken

Zeker twee patienten meldden gisteren grensoverschrijdend gedrag door Walter Vandereycken. Bert Van Den Broucke/photo news

BRUSSEL - Vandereycken heeft zeker meer slachtoffers gemaakt dan hij eerst toegaf. Gisteren meldden nog minstens twee vrouwen grensoverschrijdend gedrag van de psychiater.

Formele klachten zijn er niet binnen gekomen over Walter Vandereycken (63). Toch ziet het ernaar uit dat de gerenommeerde psychiater meer slachtoffers maakte dan hij eerst toegaf. Zeker twee ex-patiënten meldden gisteren grensoverschrijdend gedrag door Vandereycken.

Eén vrouw belde daarvoor naar Gust Rector, directeur van de psychiatrische kliniek van Tienen waar Vandereycken tot gisteren werkzaam was. Een andere vrouw meldde het misbruik aan psychiater Dirk De Wachter. ‘Dit is het Vangheluwe-effect voor de psychiatrie', zegt De Wachter. ‘Belangrijk is dat wij ons niet verschuilen achter de tijdgeest, maar dat de sector toegeeft dat er fouten zijn gemaakt.'

Ook op onze redactie kwam een mail binnen van een jonge vrouw die beweerde dat de psychiater zijn macht over haar misbruikte. Haar verhaal hebben we niet kunnen verifiëren.

Het Leuvense parket heeft beslist een onderzoek te openen naar Walter Vandereycken. Zijn bekentenissen maakten ook heel wat los bij andere (ex-)patiënten. Tele-Onthaal kreeg na de uitzending 55 oproepen gerelateerd aan misbruik in de zorgsector. Bij 1712, het meldpunt misbruik, kwamen gisteren drie keer zoveel meldingen binnen als anders.

Gisteren kwamen er meer details naar boven over de ongeoorloofde seksuele relaties die Vandereycken had. De psychiater, die zijn carrière in de jaren tachtig begon in het psychiatrisch centrum van Kortenberg, had in die periode voor de eerste keer iets met een anorexia-patiënte. Hij was op dat moment getrouwd. ‘Ik wist dat deze verliefdheid niet kon en daarom heb ik de therapie stopgezet', zei Vandereycken daarover dinsdagavond. We hebben alleen een kortstondige relatie gehad.'

Enige tijd later werd hij opnieuw verliefd. Op Ilse deze keer, ook een vrouw die hij voor haar eetstoornis behandelde. Begin jaren negentig huwden ze. Zijn tweede echtgenote stapte als

gedragstherapeute mee in zijn groepspraktijk Crescendo in Kessel Lo.

Na hun huwelijksfeest begin jaren negentig waarop een aantal collega's aanwezig waren, kwam de geruchtenmolen op gang. Guido Pieters, die op dat moment een leidinggevende functie had in Kortenberg, sprak hem daarover aan, maar Vandereycken ontkende. ‘Korte tijd later is hij zelf vertrokken als behandelend arts', zegt Pieters. ‘Hij bleef wel als consulent voor ons werken.'

Walter Vandereycken kreeg een vaste betrekking bij de Broeders Alexianen die hij combineerde met een deeltijdse baan aan de KU Leuven.

Een tiental jaar geleden had hij een twee jaar durende relatie met Ann G., die hij al sinds haar tienertijd behandelde voor anorexia. De vrouw diende daarvoor in 2005 klacht in bij de Orde van Geneesheren, maar botste op een muur. Kristien Hemmerechts schreef haar levensverhaal in 2008 neer. Ann G. ging drie jaar geleden met zware psychische problemen naar Kortenberg. Toen daar bleek dat die problemen kwamen door haar relatie met Walter Vandereycken, werd de samenwerking met hem beëindigd.

Wisten ze in Tienen niet dat Walter Vandereycken getrouwd was met een ex-anorexia- patiënte? ‘Ik wist het op een bepaald ogenblik wel', zegt directeur Gust Rector. ‘Maar we kenden de omstandigheden niet. Het leek een normale relatie.'

In de psychiatrische kliniek van Tienen was het gisteren een crisisdag. Behalve de 35 patiënten die er nu behandeld worden, probeerde het ziekenhuis ook de ex-patiënten van de in opspraak gekomen psychiater te bereiken. ‘Dat moeten er 2.000 tot 3.000 zijn', zegt directeur Gust Rector. ‘Het chatforum voor ex-patiënten werd gisteren overspoeld.'

De reacties op de bekentenissen van Vandereycken lopen uit elkaar. Volgens Gust Rector staan de 35 patiëntes die tot gisteren door hem behandeld werden in Tienen, achter de arts. ‘Ze vonden het onrechtvaardig dat we hem ontslagen hebben. Maar er zijn ook boze en verdrietige reacties van ex-patiënten.'

Binnen de praktijk Crescendo waar Walter Vandereycken werkzaam was, wilde gisteren niemand reageren.

Eline Bergmans

Eigen mening

Ik vind het heel goed dat grensoverschrijdend gedrag in de media wordt gebracht.  Ik heb de indruk dat grensoverschrijdend gedrag deze aandacht in de pers goed kon gebruiken. Het is nog steeds een taboe onderwerp. Veel slachtoffers weten niet tot wie ze zich moeten wenden voor vragen en vaak wordt er met klachten van slachtoffers niets gedaan.

Persoonlijk vind ik dat er een vorming moet zijn in het hoger onderwijs zodat signalen van grensoverschrijdend gedrag  sneller worden opgevangen.

Volgens mij moeten vooral ziekenhuizen en zorginstellingen een duidelijke beleid voeren, zodat de richtlijnen voor iedereen duidelijk zijn. Het is zeer belangrijk dat vooral de risicosectoren (gehandicaptenzorg,psychiatrische instellingen,...) preventie maatregelen treffen.